Kemal Tahir namusçular romanın okuması bitti. Aslında cezaevi notları bir tiyatro eseri gibi. Mahkumlar ve niçin hapis olduklarını onların dilinden anlatıyor.

II. Dünya harbi yılları.

Bir şehri ele alırken bir vakıfda bir hayır kurumunda çalışan bir insan hatıralarını okursanız o şehirde bir cennetlikler yaşıyor zannedersiniz ama o şehrin karakolları mahkemeleri adliyeleri ve cezaevleri de var. Malatyalı arkadaşlarıma bu zaviyeden kitabı ele almalarını 1930'lu 40'lı yılların Türkiye'sinin çok az da olsa bir diliminde sosyal anlayışını ortaya koyuyor Şahsım açısından en çok dikkatimi çeken Elazığ'lı olmam dolayısıyla Şeyh Sait isyanı'nı Elazığ'da yaşayan İrmik Ağa'nın hatıra ları. O İzollulu.

Bu ülkede kurulan komploları 12 Eylül'den önce günde 20-30 genç hayatını kaybederken 12 Eylül'de bıçak gibi kesilen hadiseler 12 mart'tan önceki hadiseler ve benzerlerini yaşayarak öğrenen bir insan Şeyh Said isyanı ile ilgili anlatılandan bir komplo olduğunu anlamaması için hiçbir neden yok, Şeyh Said Elazığ işgal etmiyor Yado isminde bir çete Elazığ işgal ediyor, hem de doğru dürüst silahı olmayan insanlarla. Elazığ'da 400 asker var ellerinde toplar var, ciddi Bir mukavemet dahi yapılmadan askerler Yado ve adamlarına karşı şehri savunmadan dağılıyorlar. Hiçbir neden yokken Elazığ valisi Hilmi bey sanki halkın devlete karşı tepkisini kayıtsızlığını çekmek için küçük bir çocuğu tabanca ile çekip halkın gözü önünde öldürüyor. Şehrin yöneticileri yine halkın gözü önünde çeteler şehire girmeden hemen önce bütün ev eşyalarını toplayarak arabalara binip Malatya istikametine doğru yola çıkarlar. Elazığ'a girenler şehri talan etmeye başlıyor ahaliyi soyuyorlar. Şeyh Said'in gönderdiği şeyh Şerif efendi 80'i aşkın bir Piri fanidir onu da dinlemiyorlar, şehrin esnafları milis teşkilatı kuruyor devlet yardımı olmadan şehri talan edenleri şehirden kendileri atıyor, askerler eşkıyalar temizlendikten sonra şehre giriyor, işte altını çizdiğim ve devlet yöneticilerinin neden buna meydan verdiğine dair İmik Ağa'nın şehri eşkiyalardan temizleyen milis teşkilatında görevli alanlar bu teşkilatı kuranlar yani potansiyel sahibi olanlar daha sonra İstiklal mahkemesi'nde şehri yağma edenlerle birlikte yargılanıp sağa-sola sürgün ediliyorlar. Ve maalesef bir ara Elazığ sanki devlete isyan etmiş gibi mimleniyor.

3434

5 Yorum

Beğen

Yorum Yap