Adıyaman'da spor akademisi mezunu, gençlik yıllarında Adıyamansporun takım kaptanlığını ve teknik dırektörluğunu yapan spor adamı Nuri sever, sesini yetkililere duyurmaya çalışıyor. Spor adamı Nuri sever Depremde stadyumu ağır hasar alıp yeniden yapılması gereken stadyumun Adıyaman'ın ihtiyaçlarına cevap veremeyeceğini söyledi
ADIYAMAN’A YAPILMASI DÜŞÜNÜLEN STADIN
YERİNE VE KAPASİTESİNE İTİRAZLAR HER GEÇEN GÜN ARTIYOR…
6 Şubat 2023 depreminde en ağır spor tesisi yıkımını yaşayan illerin başında gelen Adıyaman’da, yeni stadyumun yapımı gündemde. Ancak yeri ve planlanan kapasiteye itirazlar her geçen gün artıyor. Bugüne kadar bu konuyla ilgili birkaç paylaşım yapmıştım.
Bu çalışmada konuya daha önce sıkça değinilen “eski stat örnekleri” yerine yakın dönemde yapılan ya da projelendirilen stadyumlara ve bunların kent nüfuslarıyla ilişkisine odaklanalım dedik. Amacımız duygusal tepkilerden uzak, objektif ve veriye dayalı bir değerlendirme yaparak, siyaset üstü bir yaklaşımla Adıyaman kamuoyunu bilgilendirmek. Karar verici pozisyonundaki siyasilerin ve bürokratların bilgilenmelerine yardımcı olmak.
Ne yapabiliriz diye araştırırken, konuyla alakalı internette bir linkteki verileri derlediğimizde ‘meramımızı anlatmaya katkı sunar’ kanaatine vardık.
Aşağıdaki linki tıkladığınızda, yapımı devam eden veya proje aşamasında olan 24 stadyum ve kapasiteleri verilmiş. İnternetteki bu verilerin ne kadar doğru olduğunu teyit etme amaçlı ilgili illerde yaşayan spor camiasından dostlarımızla iletişime geçtik. Aldığımız dönüşler bize en fazla ortalama %10 yanılma payıyla bu verilerin doğruluğuna güvenebileceğimiz şeklinde oldu.
https://www.youtube.com/watch?v=PHNk37tz5S8
2021 yılında yapılan, yapımı devam eden veya proje aşamasındaki 24 stadyum ve kapasiteleri:
Stadyum |
Kapasite |
1- Yeni Zonguldak stadyumu |
17160 |
2-Yeni İskenderun Stadı |
12800 |
3-Yeni Düzce stadı |
8181 |
4-Yeni Cizre Stadı |
10500 |
5-Yeni Karagümrük stadı |
12500 |
6-Yeni Yozgat Stadı |
15000 |
7-Yeni Kütahya Stadı |
15000 |
8-Yeni Karşıyaka Stadı |
15000 |
9-Yeni Uşak Stadı |
16500 |
10- Yeni Edirne Stadı |
22000 |
11- Yeni Denizli Stadı |
22000 |
12- Yeni Kahraman Maraş Stadı |
30000 |
13- Yeni Ankara Gücü Stadı |
55000 |
14- Yeni Niğde Stadı |
7500 |
15- Yeni Atatürk Stadı (Türkiye Milli Takımı) |
92208 |
16- Yeni Gazi Osman Paşa Stadı |
5000 |
17- Yeni Erbaa Stadı |
8000 |
18- Yeni Elâzığ Stadı |
23023 |
19-Yeni Sinop Stadı |
10000 |
20- Yeni Karaman Stadı |
15000 |
21- Yeni Erzincan Stadı |
12500 |
22- Yeni Alsancak Stadı (İzmir-Altay) |
15000 |
23- Yeni Turgutlu Stadı |
12000 |
24- Yeni Ordu Stadı |
20000 |
Bu 24 stadyum içerisinden Adıyaman’a daha objektif veri olmaları için Milli Takım için yapılan Atatürk Stadını, birden fazla stadı olan büyük şehirlerimize yeni yapılan Statları ve il olmayan yerlere yapılan-yapılacak olan statları çıkardığımızda şu statlar kalıyor. Bu kalan 14 ilin kapasiteleri dışında nüfuslarını ve kapasitelerinin nüfusa oranını çıkardık.
Şehir |
Stadyum |
Kapasite |
Nüfus |
Nüfusa Göre Stat Kapasitesi |
Zonguldak |
Yeni Zonguldak stadyumu |
17160 |
586802 |
2,92% |
Düzce |
Yeni Düzce stadı |
8181 |
412344 |
1,98% |
Yozgat |
Yeni Yozgat Stadı |
15000 |
413161 |
3,63% |
Kütahya |
Yeni Kütahya Stadı |
15000 |
571078 |
2,63% |
Uşak |
Yeni Uşak Stadı |
16500 |
375310 |
4,40% |
Edirne |
Yeni Edirne Stadı |
22000 |
421247 |
5,22% |
Denizli |
Yeni Denizli Stadı |
22000 |
1061371 |
2,07% |
Kahramanmaraş |
Yeni Kahraman Maraş Stadı |
30000 |
1134105 |
2,65% |
Niğde |
Yeni Niğde Stadı |
7500 |
372708 |
2,01% |
Elâzığ |
Yeni Elâzığ Stadı |
23023 |
603941 |
3,81% |
Sinop |
Yeni Sinop Stadı |
10000 |
226957 |
4,41% |
Karaman |
Yeni Karaman Stadı |
15000 |
262791 |
5,71% |
Erzincan |
Yeni Erzincan Stadı |
12500 |
241239 |
5,18% |
Ordu |
Yeni Ordu Stadı |
20000 |
770711 |
2,60% |
Çalışmanın daha da objektif olmasına katkı sunma adına bu 14 stadyum içinden kapasitenin nüfusu karşılama oranları en yüksek olan 2 il (Karaman %5,67 ve Edirne %5,22) ile en düşük iki ili (Düzce %1,98 ve Niğde %2,01) aykırı değerleri çıkardık.
Geriye şu 10 ilin stadyumları kalıyor:
Şehir |
Stadyum |
Kapasite |
Nüfus |
Nüfusa Göre Stat Kapasitesi |
Zonguldak |
Yeni Zonguldak stadyumu |
17160 |
586802 |
2,92% |
Yozgat |
Yeni Yozgat Stadı |
15000 |
413161 |
3,63% |
Kütahya |
Yeni Kütahya Stadı |
15000 |
571078 |
2,63% |
Uşak |
Yeni Uşak Stadı |
16500 |
375310 |
4,40% |
Denizli |
11- Yeni Denizli Stadı |
22000 |
1061371 |
2,07% |
Kahramanmaraş |
Yeni Kahraman Maraş Stadı |
30000 |
1134105 |
2,65% |
Elâzığ |
Yeni Elâzığ Stadı |
23023 |
603941 |
3,81% |
Sinop |
Yeni Sinop Stadı |
10000 |
226957 |
4,41% |
Erzincan |
Yeni Erzincan Stadı |
12500 |
241239 |
5,18% |
Ordu |
Yeni Ordu Stadı |
20000 |
770711 |
2,60% |
Bu 10 ilin stadyumlarının kapasitelerinin nüfusu karşılama oranının ortalaması %3.43 çıkıyor.
Adıyaman’ın nüfusunu 611.037 olarak aldığımızda bunun %3,43 ü. 20.958 çıkıyor. Yani bu verilere göre Adıyaman’a yapılacak stadyumun kapasitesinin 20.958 olması gerekiyor.
Şu noktaların altını tekrar çizelim.
Bir stadyum yapılırken kapasitesi ile alakalı bilimsel bir çalışma veya yazılı bir kaynak bulamadık. ‘Bir şehri temsil eden birinci takımının bulunduğu lig o şehre yapılacak stadyumun kapasitesinin kriteri olabilir’ söylemi doğru değil. Çünkü bugün Süper Ligde oynayan bir takım 4-5 yıl içinde amatöre düşebilir. Veya bunun tersi olabilir.
Fakat ‘yöre insanlarının futbola ilgisi, nüfusla beraber değerlendirildiğinde makul bir kriter olabilir’ şeklinde konuyla ilgili insanların görüşleri var.
Bizde nüfus ve stadın yapılacağı yörenin insanlarının futbola ilgisini esas aldık. İl il insanlarımızın futbola ilgisini araştıran bir çalışmada yok. Fakat ilimiz, insanlarının futbola ilgisinin ülke ortalamasının üzerinde olduğunu (gözlemlerimize dayanarak) söyleyebiliriz. Biz çalışmalarımızda ilimizde futbola ilgi düzeyini ülke ortalamasıyla aynı kabul ederek hesaplamaları yaptık.
Deprem bahanesiyle olaya fırsatçı yaklaşmadık. Tribüne oynamadık. Makul ve mantıklı olanı aradık. Bu şehirde, ileriye dönük yatırımlar sıradan hesaplarla değil, vizyoner yaklaşımlarla şekillensin istedik.
Milletvekillerimize, ilgili bürokratlarımıza ve karar merciindeki insanlara tekrar çağrımızdır: Lütfen daha önceki ve bu çalışmadaki verilere dayalı tespitlerimize zaman ayırıp inceleyin veya inceletin. Varsa eksiğimiz, yanlışımız ister bizimle ister kamuoyuyla paylaşın. İlimize ve bazı ilçelerimize yapılması düşünülen tesisler bırakın 60-70 yıl ilerisini bugünün dahi ihtiyaçlarına cevap verecek nitelikte tesisler değil. Ayrıca Kahta’ya yapılması düşünülen 3 bin seyirci kapasiteli stat kabul edilebilir bir tercih değil.
Yukardaki verilere göre 2021 yılından buyana yapılan, yapımı devam eden ve projelendirilmiş stadyumların kapasitelerinin nüfusu karşılama oranı, ilimiz için düşünülen kapasitenin nüfusu karşılama oranının iki katından fazla.
Hangi karar doğru? Adıyaman için düşünülen kapasitenin nüfusu karşılama oranı %1,64 mü doğru? Yoksa 2021 yılından bu yana ülkemizde yapılan, yapımı devam eden veya projelendirilmiş statların nüfusu karşılama oranının %3,4 olan ortalaması mı doğru? Şayet Adıyaman için düşünülen %1,64 doğruysa 24 stadyuma boşuna mı iki kat para harcanmış? Şayet o stadyumlar için kapasite tespiti doğruysa ve Adıyaman’a yarısından azı düşünülüyorsa, bu sadece bu ilde yaşayan insanların değil 70 yıl sonrasına kadar yaşayacak insanların da hak kaybı değil mi?
İşin ekonomi boyutuna gelince: Deprem nedenli yıkılan stadyum, yanındaki kapalı spor salonu ve yüzme havuzunun bulunduğu alan yaklaşık 35 dönüm civarı. Şehir planlayıcılarının yaygın görüşü ‘oranın arsa değeri ile şehrin çeperi sayılabilecek yerlerden en az 100 dönüm arazi alınır ve kalan parayla da entegre bir spor kompleksinin çoğu tamamlanır şeklinde.
Doğrular, makul olanlar bu kadar net ortadayken olaya siyaset üstü yaklaşmalıyız. Olayı herkesin sahiplenmesi lazım. Karar vericilerin kararlarını yeniden değerlendirip makul olana dönüleceği ve hakkın teslim edileceği kanaatindeyiz.
Şehir büyüyor, nüfus artıyor, spor kültürü gelişiyor. Yarın “neden daha büyük yapılmadı?” sorusunu sormamak için bugünden doğru adımlar atılmalı.
Unutmayalım: stadyumlar artık 15 günde bir maç izlenen ve 25 civarında futbolcunun günde ortalama bir saat antrenman yaptığı yapılar değil. Mimarisiyle, teknolojik donanımıyla 24 saat her metre karesi değerlendirilen ve şehirlerin iddiasını ortaya koyan vitrinlerdir.
Hiçbir şey için geç değil. Lütfen bu tarihi yanlıştan yol yakınken dönelim.
İlimize yakışacak olanı yapalım.
M. Nuri SEVER