Nisan 2016'da Bakü Türk Şehitliğini geziyoruz. Yanımda değerli sanatçı Rahmetli Novruz Novruzlu Beğ var. Şehitlikte fotoğraf çektirmek için küçük çocuklar ellerinde Türkiye ve Azerbaycan bayraklarını bahşiş almak için gezdiriyorlar. Novruzlu ağam çocukları çağırdı, bayrakları istedi. Ben o sırada:

"Türk bayrağını ben alayım" dedim.

Novruzlu Ağam gülümsedi ve ders verici bir uyarıda bulundu:

"İkisi de Türk bayrağı, hangisini istersin Alper Beğ?"

İşte o an yaptığım yanlışın farkına vardım. Biz Türkiye Türkleri "Türk Bayrağı" denilince yalnız kendi bayrağımız aklımıza geliyor. Sovyetlerin dağılmasından sonra Türk bayrakları çoğaldı... Sözcüklerin anlam değiştirmesi işte budur...Diğer Türk Cumhuriyetlerinde "Bizimki Türk Bayrağı, sizinki Azerbaycan, Kırgızistan, Kazakistan Bayrağı" anlamına gelecek kullanımda bulunursanız kibarca fırça yersiniz.

***

Aynı şey "Türk Milli Futbol Takımı" için de geçerlidir. Türkiye Milli Futbol Takımına biz "Türk Milli Futbol Takımı" diyoruz. 1990 öncesi için bu söylem doğru idi, ama şimdi yanlıştır...

"Türkiye Milli Futbol Takımı" demeliyiz.

"Turancılık" da işte burada başlar!..

***

Geçtiğimiz günlerde sosyal medyada "Türk Hava Yolları mı?.. Türkiye Hava Yolları mı?" tartışması yaşandı. Siyasi erkin "Türk" kavramından hoşnut olmadığı bir gerçek. Bu gerçekten hareketle "Türkiye Hava Yolları olmaz, Türk Hava Yolları diyeceksiniz" tepkileri yükseldi.

İşin siyasi boyutunu bir tarafa bırakalım.

70'li ve 80'li yıllarda Orta Asya Türk Cumhuriyetleri bağımsız değildi. O yüzden "Türk Bayrağı, Türk Milli Takımı, Türk Hava Yolları söylemi dilbilim açısından doğru idi ama bugün yanlıştır. O yıllardan dilimizde kalan alışkanlıkla "Türk Hava Yolları" değil Türkiye Hava Yolları demek amacı işaretleme açısından daha doğrudur. Çünkü yarın bağımsız Türk devletlerinden ikisi üçü çıkıp onlar da "Türk Hava Yolları" derse karışıklık olacaktır.

Türkiye kavramının içinde Türk de vardır. Türkiye siyasetiniz beni çok bağlamaz. Ben bu gibi konulara Turan ufkundan ve dilbilim açısından bakıyorum.

Alper Aksoy

Bir 4 kişi, ayakta duran insanlar, açık hava ve yazı görseli olabilir