Alev Alatlı "Eğer okumuş olsaydık kargadan başka kuş Shakespeare'den başka yazar tanımayacaktık, çünkü 550 yıldır aynı yazarı okuyan Anglosakson toplumu var. Yahu bir adam çıkartamadınız mı başka?" diye soruyor, haklı olarak. İlk defa bir Türk yazarı komplekse girmeden özgüvenle bir vakayı ortaya koyuyor. Batı'nın kutsalı Shakespeare'ı aşamadığını, ondan başkasını göremediklerini söyleyip sorguluyor.
Shakespeare deyince Avrupa ve sömürge aydını doğulular da önünde eğiliyor. Shakespeare'in hayatını ve 17 eserinin analizini "Bir Batı Masalı Shakespeare" adlı 350 sahifelik bir kitapta yazmış biri olarak şunu söyleyebilirim. Shakespeare İngilizlerin dahi unuttuğu atasözü ve deyimleri oyunlarında ustaca kullandığından ve sözcüklere farklı anlam yükleyerek sözcük sihirbazlığı yaptığından dolayı İngilizler için önemlidir. Özgün ve güzel birkaç oyunu vardır ötesi tarihi ve mitolojileri yeniden oyun olarak yorumlamıştır. İngilizler Shakespeare üzerinden kültür empeyalizmi yapmaktadırlar. Shakespeare'i popüler kültürün bir parçası yaparak hep canlı tutmaktadırlar. Örneğin Shakespeare yaşadı mı, Shakespeare kimdir, Shakespeare Efsanesi, Shakespeare homoseksüel miydi? Antisemitik miydi? Kadın düşmanı mıydı? gibi birçok soruyla biten kitap ve makaleler yazarak canlı tutmaktadırlar. Hatta aşağılık kompleksi yaşayan doğulu sömürge aydınları dahi Shakespeare Arap mıydı? Müslüman mıydı? vs. kitap ve yazılar kaleme almışlardır. Yakın tarihte Shakkespeare'i "Şeyh Pir" dahi yapmışlardır...
Alev Alatlı'nın dediği gibi sanki Shakespeare'den başka yazar yokmuş gibi hep onun oyunlarını sinema ve operalara uyarlıyorlar, hikaye ve romanlar yazıyorlar. Neredeyse birkaç yılda bir Shakespeare üzerine ya bir roman ya bir biyografi ya da bir film yapılıyor. Shakespeare'in Aşkı! Shakespeare'ın Kaltağı, Shakepeare'in Sırrı, Shakespeare Kitabı, Shakespeare'in Kutsalı, Shakespear'in Oyunculuğu vs... Shakespeare'in Avrupa'nın abarttığı kadar büyük olmadığını Tolstoy Sanat Nedir eserinde fazlasıyla ortaya koymuştur. Shakespeare üzerine bir değerlendirmemden hareketle Murat Belge "Şaireneden Şiirsele" kitabında beni eleştirmişti. Sebep Shakespear'i Necip Fazıl ile karşılaştırmam ve anlatıldığı kadar büyük olmadığını söylemem... Aslında edebiyat dünyasında yeni şeyler söylenmiyor veya yazılmıyor denmesinin sebebi herkesin aynı kitap ve aynı yazar etrafında dönüp durmasıdır. Avrupa da, biz de edebiyat ve sanatta mevcut çemberin dışına çıkıp kim ne söylemiş, ne yazmış ona bakmalıyız. Yoksa Alev Alatlı'nın deyişiyle kargadan başka kuş, Shakespeaere'den başka yazar tanımayacağız...
